چطوری فال بگیریم؟

آداب فالگیری

حالا کاری به این نداریم که فال حافظ وحی منزل نیست و همه کار را نباید به فال و استخاره گذاشت و این حرف ها اما ظاهرا فال گرفتن رایج ترین روش استفاده ما از دیوان خواجه است؛ به خصوص در ایامی نظیر شب یلدا و سال تحویل که جمع های خانوادگی برپاست و برای سرک کشیدن توی کار همدیگر هم که شده، مدام سفارش فال حافظ برای این و آن می دهند.

این است که با فال حافظ شروع می کنیم که مثل ادب، آداب دارد. اول با هم یک مروری کنیم این آداب و رسوم را و بعد می رویم سراغ اینکه چطوری فال حاصله را تفسیر کنیم. به قول رضا رهگذر آن سال های دور و توی برنامه «قصه ظهر جمعه»، هر کی با خداست، بگه یا خدا و بفرمایید بیایید این شب یلدایی دور هم باشیم.

قدم اول: نیت

نیت فال، مهمترین بخش ماجراست. اگر به فال و این جور چیزها اعتقاد ندارید، خب از اول بگویید و وقت خودتان و خواجه را تلف نکنید. خودتان باشید، یکی بیاید سراغتان و هی الکی بگوید کارتان دارد، عصبانی نمی شوید؟ این است که آدم نباید تن مرده را توی گور بلرزاند. کاری ندارید، بفرمایید.

اگر هم کاری دارید، سوالی دارید، خب درست نیت کنید. نیت هایتان نباید چیزهای واضح باشد. همه می دانیم که الان اگر کسی پولش به خرید خانه برسد و نخرد، حماقت کرده. اینکه دیگر فال زدن ندارد. از آن طرف سوال های کلی و فضایی درباره چیستی و چرایی هم نپرسید و مثل اقبال لاهوری درنیایید که «پس چه باید کرد ای اقوام شرق؟» راجع به یک موضوع مشخص و معین نیت کنید، مثلا اینکه آخر و عاقبت فلان کار چطوری می شود؟ آیا انجام فلان کار خوب است؟ یا یک همچو چیزهایی.

قدم دوم: فاتحه

از قدیم گفته اند بی مایه فطیر است. اگر جواب درست می واهید، لب بجنبانید و یک فاتحه برای خواجه یراز بخوانید. بعضی ها حتی نذر هم می کنند که مثلا اگر این فال گره از کارشان باز کند، برای مزار خواجه شمع ببرند، بعضی ها هم نبات می برند سر خاک خواجه و بین حاضران قسمت می کنند. (برعکس امامزاده صالح تجریش که نذر نمک برایش می گیرند. حالا گیر ندهیدکه چرا این؟ چرا آن یکی نه؟ توی انجام این قبیل امور سنتی، کل حال و هوای کار، به همین رعایت نکات ریز ماجراست.)

قدم سوم: قسم

نیت کردید، فاتحه هم دادید، حالا کتاب به دست می خواهید فال بگیرید. جزو اعمال این قست، قسم دادن خواجه است تا توی رودربایستی بماند و یک جواب واضح تری بدهد. معمولا صیغه قسم به این صورت جاری می شود: «ای خواجه حافظ شیرازی، تو که دانای هر رازی، آینده ما را خوب بنوازی» لابلای اینها، می توانید چیزهای همقافیه دیگری هم بگذارید؛ مثلا بعضی ها برای زیاد کردن پیاز داغ قسم، پای رفیق خواجه، یعنی شاه شجاع (یکی از حکام شیراز که معاصر خواجه بوده) را هم وسط می کشند و می گویند: «به حق یارت، آن شاه غازی» (غزاکننده، جنگجو) اما بیشتری ها، مساله را ناموسی می کنند و می گویند: «به شاخ نباتت که بهش می نازی». شما هم خواستید می توانید اضافه کنید، کی به کی است؟

قدم چهارم: سرکتاب

بعد از انجام سه مرحله بالا، می رسیم به خود شعر خواجه. الان روش هایی نظیر استفاده از پرنده معتاد، کلیک در سایت های پر از تبلیغات و ارسال شماره 2035 (یا یک چیز دیگری) به این مراکز فرستنده پیامک مد شده است. لکن روش سنتی «کس نخارد پشت من / جز ناخن انگشت من» هنوز هم جواب می دهد مثل بنز.

کافی است قبل از خاراندن پشت، ناخن زحمتکش را لای صفحات کتاب ببرید تا شانسکی یک صفحه ای باز شود، نیازی به بچه نابالغ و این حرف ها هم نیست. طبق قانون احتمالات، هر کسی سر کتاب باز کند، همان شانسی را برای انتخاب یک غزل خاص داردکه شما دارید. فقط یادتان باشد که طبق سنت با دیوان پاره یا ناقص نباید فال گرفت.

قدم پنجم: فال

طبق سنت، از بین آن دو صفحه ای که انگشت مبارک بینشان گیر کرده، باید صفحه سمت راستی را انتخاب کنید. غزل بالای صفحه راست، جواب شماست. غزل اگر از ابتدای صفحه آمده که چه بهتر، وگرنه می رویم به صفحه قبل و ابیات ابتدایی غزل را از آنجا می خوانیم. توی مجموعه ابیات این غزل، یک یا چند بیت به نیت شما ربط دارد. باید آنها را پیدا کنید.

اگر پیدا شد که چه بهتر، اگر نشد هم نگران نباشید. بروید به غزل بعدی (یعنی دومین غزل توی صفحه دست راست). یکی از بیت های 1، 3 یا 5 این غزل دومی «شاهد» فال شما هستند. یعنی مطالب غزل قبلی را دوباره تایید و تکرار می کنند.

 یادتان باشد که هی دوباره و سه باره برای یک چیز فال نگیرید. درست است که خواجه سرش صبر است و دلش دریا اما توجه داشته باشید که ایشان معمولا سرش خیلی شلوغ است. همان غزل اولی را بخوانید و لطفا سایر شماره های سازمان را اشغال نفرمایید.